Shell-terrein

Wat hebben de gebouwen rond het Overhoeksplein gemeen? Ze waren ooit van Shell. In 1914 stichtte de Bataafsche Petroleum Maatschappij, later Shell, hier een laboratorium. In grote tanks werd olie uit Nederlands Indië opgeslagen en in het lab onderzocht. Voor de Tweede Wereldoorlog werkten in de gebouwen van het Shell-terrein bijna 1400 mensen. Dankzij technische vernieuwingen namen labproeven daarna minder ruimte in en konden computers veel werk overnemen.

Shell, bedankt

In 2009 verhuisde Shell naar verderop, aan de Grasweg. Daar ging het verder als Energy Transition Campus Amsterdam. Toch zijn een aantal onderdelen van het terrein behouden gebleven: dit Groot-Lab, maar ook de Toren Overhoeks, die nu de A’Dam toren heet. Een andere erfenis is THT, nu een restaurant, maar vroeger de Shell-bedrijfskantine. En de overgenomen Tolhuistuin, vol modernistische villa’s, verkocht de oliemaatschappij weer terug aan de stad.

Shell labaratorium, Badhuisweg en op de voorgrond het Afgesloten IJ, Stadsarchief Amsterdam

Panorama van het terrein van de Bataafsche Petroleum Maatschappij, ca. 1930, Stadsarchief Amsterdam

A researcher working on separation methods for cracking catalyst components, 1948, The Koninklijke/Shell Laboratorium, Ltd.

Beeld bovenaan: A Shell employee shows a scale model of the Shell terrain to his family in the early 1970s, HISLA

Gerelateerd

Amsterdam op de kaart – Shell-terrein

Website

Aan de hand van beschrijvingen van ruim 4000 bouwwerken poogt Amsterdam op de kaart een beeld te geven van de ontwikkeling en cultuurgeschiedenis van Amsterdam in een aantal periodes.

Naar de website

De geschiedenis van Shell

Website van Shell

De wortels van Shell in Nederland gaan 130 jaar terug. Sindsdien is de roodgele schelp uitgegroeid tot een wereldspeler in de energiesector. De geschiedenis laat sporen na, waar ook ter wereld. Het hoofdkantoor stond bijna 114 jaar in Den Haag, voordat het in januari 2022 naar Londen verhuisde. Lees de geschiedenis op de Shell website.

Naar de website

Lost Forever: Amsterdam’s Shell Terrain Transformed

Verhaal van Sandra Guarda voor Failed Architecture

A unique site of industrial heritage replaced by bland showpiece architecture. In 1999, Shell decided to leave most of its premises in Amsterdam-North. While the redevelopment plan encouraged a mixture of functions, the inclusion of the area's aged buildings was rejected.

Naar het verhaal

Voormalig Groot Laboratorium

Verhaal van ARCAM, het centrum voor architectuur in Amsterdam

Aan de noordoever van het IJ ligt de wijk Overhoeks. Op dit voormalige Shell-terrein worden woningen, werkplekken en stedelijke voorzieningen gebouwd. Van de 27 hectare van Overhoeks gebruikt Shell nog 7 hectare voor het Shell Technology Centre Amsterdam (STCA). De rest van het terrein heeft Shell in 2005 verkocht en wordt sindsdien ontwikkeld tot een stadswijk. Uiteindelijk zijn er slechts twee gebouwen behouden.

Naar het verhaal

Het mysterie Overhoeks

Verhalen rond het voormalige Shell-terrein in Amsterdam-Noord

Aan de hand van acht verhalen en vele unieke oude en nieuwe beelden uit de archieven van Shell, het stadsarchief Amsterdam, privé-collecties en andere bronnen, wordt geprobeerd de ziel van Overhoeks bloot te leggen.

Koop het boek